شهرستان جهرم با 5498 کیلومترمربع مساحت در قسمت مرکزی(جنوب) استان فارس در ارتفاع 1120 متر از سطح دریا واقع شده است. شهرستان جهرم از شمال به شهرستان شیراز و از جنوب به شهرستان لار و از شرق به شهرستان فسا و داراب و از مغرب به شهرستان فیروزآباد محدود میگردد. مرکز شهرستان جهرم شهر جهرم می باشد که در 190 کیلومتری جنوب خاوری شیراز در جلگه پوشیده از نخل و مرکبات قرار دارد که خرمای شهدآلود شاهانیش همواره به عنوان پیام محبت و صفا و شیرینی بخش کام و عطر سحرانگیز نارنج و مرکباتش نوازش بخش جان و روان است. علاوه بر شهر جهرم ، شهرهای قطب آباد خاوران و باب انار نیز در این شهرستان قرار دارند. جمعیت شهرستان جهرم بالغ بر 220 هزار نفر که حدود نیمی از آن در شهر جهرم زندگی می کنند و نیمی دیگر در روستاها و بخشهای تابعه ساکن هستند، از نظر تقسیمات کشوری دارای چهاربخش مرکزی، سیمکان ،کردیان و خفر شامل 12 دهستان و 171 روستا و متشکل از 208 آبادی می باشد، رودخانه های مهم این شهرستان قره آقاج، سیمکان و شور میباشند که پس از گذار از جهرم و مشروب ساختن آن راهی خلیج فارس می شوند. کوههای سپیدار، البرز، گرم ، سیمکان و گشتاسب یا سفیدکوه در این شهرستان واقعند و کوه سپیدار با ارتفاع 3170 متر بلندترین آنهاست، متوسط بارندگی در شهرستان جهرم 2500 میلی متر در سال است که به رغم آنکه آب و هوای گرم و خشک دارد بعلت فضای سبز و باغهای فراوان رطوبت آن در برخی ماههای پاییز و زمستان تا 85 درصد می رسد ، همچنین متوسط دمای این شهر 8/18 درجه سانتی گراد که درتابستانها گاهی به 44 درجه سانتی گراد و در زمستان به ندرت به حداقل 5 درجه سانتی گراد زیر صفر میرسد گفتنی است 9/99 درصد مردم شهرستان جهرم مسلمان شیعی مذهب هستند و اهالی این شهرستان به زبان فارسی تکلم می کنند.
شهرستان جهرم مردمی پرکار و تلاش گر دارد شغل اصلی آنها کشاورزی و باغداری است. دربین آنها گروهی به تجارت و پیشه وری و جمع دیگری نیز به کارهای اداری مشغولند. اقتصاد مردم این شهرستان برپایه کشاورزی و باغداری استوار است. وجود بیش از 350 هزار اصله درخت نخل، 5/3 میلیون درخت مرکبات نظیر پرتقال،لیموشیرین ، لیموترش ، نارنگی و نارنج که 24 هزارهکتار از اراضی شهرستان جهرم را دربرمی گیرد و همچنین قرارداشتن بیش از 41هزار هکتار از زمین های زراعی این سامان زیر کشت گندم و جو و حبوبات ، برنج ، تنباکو و صیفی جات جهرم را بعنوان یکی از قطبهای مهم کشاورزی کشورمان معرفی مینماید علاوه بر خرمای شاهانی جهرم که از نظر کارشناسان یکی از مرغوبترین انواع خرما در جهان است و 2/1 درصد خرمای جهان را تأمین می کند مرکبات جهرم هم درصد بالایی از تولید مرکبات ایران را به خود اختصاص داده است.
مهمترین محصولات کشاورزی و باغی جهرم و مقدار تولید شده آن به شرح ذیل می باشد:
1-خرما 28620 تن در سال 2- پرتقال 63180 تن در سال 3- نارنگی 14750 تن در سال 4- لیموشیرین 139766 تن در سال 5- تنباکو 420 تن در سال 6- پنبه 750 تن در سال 7- گندم آبی 49000 تن در سال 8- جو 6400 تن در سال .
ضمناً محصولات جنبی نظیر عرقیات طارونه و بهار نارنج جهرم نیز در سایر شهرستانها طرفداران بسیار دارد. دامپروری این شهرستان عمدتاً بصورت کوچ نشینی انجام می شود که در سالهای اخیر چندین واحد مرغداری در آن ایجاد گردیده است، از جمله واحد مرغداری تخم گذار شهرستان 6 واحد میباشد و در روز 2500 کیلوگرم تخم مرغ تولید می کنند و واحدهای مرغداری گوشتی به تعداد 158 واحد میرسد که سالانه 10200 تن مرغ گوشتی تولید می کنند و 4 واحد گاوداری صنعتی و 270 واحد گاوداری سنتی در این شهرستان فعال می باشند مهمترین صنایع دستی این شهرستان قالی بافی، ریسندگی ، بافندگی می باشد و از جمله معادن مورد بهره برداری آن عبارتند از گل سرشوی، نمک و سنگ ساختمان که واحدهای تولیدی در این شهرستان اغلب بصورت کارگاههای کوچک فعال هستند و از جمله شرکتهای تولیدی و صنعتی که فعال هستند شامل :
1- شرکت آجر ماشینی کاظمیه 2- شرکت گچ ماشینی جهرم
3- شرکت فرش ماشینی توحید 4- شرکت توران گاز جهرم
5- شرکت بوتان گاز جهرم 6- شرکت تولیدی اسپندان فارس
7- شرکت تولیدکننده ظروف پلاستیکی 8- شرکت شی فو
9- شرکت تولیدکننده ظروف یکبار مصرف
10- شرکت بسته بندی نخل و مرکبات 11- شرکت بسته بندی شیرین نخل
12- ماکارونی بافه 13- شرکت شن و ماسه (4 واحد)
14- شرکت بسته بندی خرما (نخل سبز)
واحدهای صنفی شهرستان جهرم اعم از (تولیدی فنی و توزیعی خدماتی) در شهر جهرم و بخشهای تابعه عبارتند از :
1-شهر جهرم 4911 واحد صنفی 2- بخش خفر 435 واحد صنفی
3- بخش مرکزی 310 واحد صنفی 4- بخش کردیان 380 واحد صنفی
ویژگی های فرهنگی و اجتماعی
جهرم شهری با پیشینه ای درخشان در تاریخ مبارزات سیاسی و مذهبی ایران است شهر شهیدان همیشه شاهدی است که نخلها استواری از آنها آموخته اند با مردمی اصیل که ویژگیهای مذهبی و فرهنگی خاص خود دارند. شهری است که در انقلاب اسلامی درخشید و نامش بعنوان یکی از شهرهای پیشرو در انقلاب اسلامی بر صفحات پرافتخار تاریخ ثبت شد. شهری است که 1700 شهید درجریان جنگ تحمیلی تحویل انقلاب اسلامی داد که خود دلیلی بر از خودگذشتگی و علاقمندی مردم این خطه به حفظ دست آوردهای انقلاب اسلامی و تداوم حرکت آن است. جهرم شهر علما و سالکان طریق حق است، شهری است که مرقد مطهر حضرت ایت اله العظمی سید عبدالحسین نجفی در اینجاست ،عالم بزرگواری که قریب 10 سال در جهرم به ترویج دین و تربیت طلاب پرداخت و نماز جمعه را که خود واجب می شمرد برپاداشت در یک کلام جهرم دارالمومنین است لقب غرورافرینی که رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت اله العظمی خامنه ای برای این شهر عنوان نمودند. مردم جهرم به فرهنگ و ادب توجه خاص دارند علاوه بر صدها دبستان و مدرسه راهنمائی دهها دبیرستان که وظیفه آموزش و پرورش نونهالان و جوانان را در این منطقه برعهده دارند. دانشکده علوم پزشکی و پیراپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه پیام نور نیز از مراکز آموزش عالی فعال در این شهرستان میباشند که هزاران دانشجو در آنها به تحصیل مشغولند، همچنین جمعی از طلاب علوم دینی نیز درحوزه علمیه امام خمینی(ره) این شهرستان به کسب علوم دینی اشتغال دارند. در این سرزمین علما و روحانیون برجسته و بنام ، ادبا ، شعرا و هنرمندان متعددی پرورش یافته اند بزرگان جهرم آنقدر پرشمارند که اسامی و شرح آنها در کتابی به همین نام گنجانده شده است، بسیاری از مفاخر فرهنگی، اجتماعی در دوره معاصر در حوزه های علمیه و دانشگاههای شهرهای مختلف به تدریس علوم مشغول میباشند و گروهی نیز مسئولیت های مهم کشوری برعهده دارند، جهرم جمعیتی جوان دارد و همه ساله درصد بالایی از جوانان این شهرستان موفق به راه یابی به موسسه های آموزش عالی می شوند.ضمن آنکه دانش آموزان جهرمی در مجامع و همایش های فرهنگی همیشه درخشیده اند، درصد باسوادان در این شهرستان طبق آمار قریب به 80% میباشد. عشایر منطقه جهرم شامل دو ایل قشقایی و خمسه می باشند که با آماری در حدود 3500 خانوار به صورت کوچ نشین و نیمه کوچ نشین در این شهرستان زندگی می کنند.
جهرم یا گهرم به معنی محل گرم شهری که بنای آن را به همادخت بهمن فرزند اسفندیار پادشاه اساطیری ایران نسبت می دهند به روایت محققان و مورخان چهار صده پیش از میلاد مسیح توسط اردشیر اول ، پنجمین پادشاه هخامنشی بناگردید، این شهر در دوره هخامنشی و ساسانی دارای موقعیت مناسب و مرکز اقامت شاهزادگان بوده است در فارسنامه دین بلخی آمده است(هرکس ولیعهد شدی جهرم او را بودی).
پژوهشهای باستان شناسی و وجود آثار تاریخی بجامانده از گذشته های دور همچون قلعه گبری: قلعه کبریا، قلعه خورشید و مقبره جاماسب حکیم نشان از قدمت باستانی و پیشینه تاریخی این شهر دارد، این شهر در پیچ و خم ایام حوادث بسیاری متحمل شده است که میتوان از جنگهای زمان اردشیر و فتح این شهر بدست لشکر ظفرمند اسلام، لشکرکشی افغانان در قرن دوازدهم هجری قمری نام برد، اما به رغم همه اینها هرگز از صفحات تاریخ ایران محو نشده است، از آثار بجامانده دیگر میتوان از قدمگاه،مدرسه خان ،مقبره فضل ابن موسی ابن جعفر، مسجد جامع، مقبره شاه حاجات و بازار سرپوشیده جهرم نام برد.
